Naslov (srp)

Uticaj međunarodnog kretanja proizvodnih faktora na dohodovnu nejednakost u procesu ekonomske integracije

Autor

Tubić Ćurčić, Tijana M., 1989-

Doprinosi

Stanišić, Nenad, 1979-
Marković, Ivan, 1974-
Janković, Nenad R., 1977-
Lojanica, Nemanja, 1988-

Opis (srp)

Tokom protekle tri decenije odigrale su se značajne transformacije u bivšimevropskim komunističkim zemljama koje su za rezultat imale njihovu integraciju uglobalnu ekonomiju i povećanje životnog standarda. Međutim, prvih nekoliko godinatranzicije ka tržišnoj privredi praćeno je drastičnim padom autputa, porastomnezaposlenosti, visokom inflacijom i porastom nejednakosti. Smanjenje dohodovnihnejednakosti jedno je najvažnijih ekonomskih i političkih pitanja u Evropi, budućida se ona sastoji od heterogenih zemalja koje odlikuju dispariteti u dohotku percapita.Polazeći od relevantnih ekonomskih teorija i rezultata prethodno sprovedenihempirijskih istraživanja, u radu je analiziran uticaj koji međunarodno kretanjeproizvodnih faktora, u obliku međunarodnih migracija i kretanja stranih direktnihinvesticija, ima na dohodovnu nejednakost među i unutar tranzicionih zemalja ukontekstu evropskih ekonomskih integracija. Osnovni cilj empirijskogistraživanja je da se na bazi relevantne teorijsko-metodološke i empirijskeanalize, ispita uticaj međunarodnih migracija i stranih direktnih investicija nanivo dohodovne nejednakosti u i među tranzicionim zemljama koje su pristupileEvropskoj uniji, CIE-11 i zemljama Zapadnog Balkana. Osim ispitivanja prethodnopomenutog efekta, u radu je analiziran i efekat međunarodnog kretanja faktoraproizvodnje na dohodovnu konvergenciju evropskih tranzicionih zemalja (zemalja CIE11 i Zapadnog Balkana) ka dohotku ostvarenom u grupi EU-15.Rezultati regresionog panel modela pokazuju da ne postoji dugoročna konvergencijadohotka evropskih tranzicionih ekonomija u periodu od 1996. do 2020. godine, kao i upostkriznom periodu (2009-2020). S druge strane, u predkriznom periodu (1996-2008)postoji sustizanje dohotka razvijenih ekonomija EU-15 i smanjenje razlika u nivourazvijenosti između evropskih tranzicionih ekonomija, s jedne strane i razvijenihekonomija EU, s druge strane. Takođe, rezultati potvrđuju pozitivan efekatstranih direktnih investicija na konvergenciju dohotka per capita u periodu 1997-2019. godine i u predkriznom periodu (1997-2008), ali ne i u postkriznom periodu(2009-2019). Pozitivan i statistički značajan uticaj na konvergenciju dohotkaimaju i međunarodne migracije u dve grupe zemalja CIE-11+Zapadni Balkan i CIE-11,dok statistički značajan uticaj u grupi zemalja Zapadni Balkan nije dokazan.Rezultati pokazuju da međunarodne migracije i strane direktne investicijedoprinose smanjenju dohodovnih nejednakosti.Originalnost i doprinos ove doktorske disertacije se ogledaju u postavljanju iempirijskom testiranju kompleksnog i prilično široko obuhvaćenog problema, kao igenerisanju korisnih empirijskih saznanja koja kreatorima ekonomske politike moguposlužiti za smanjenje dohodovne nejednakosti i ostvarivanju brže konvergencijedohotka ka dohotku razvijenih zemalja Evropske unije.

Opis (srp)

-

Opis (eng)

Over the past three decades, significant transformations have taken place in the formerEuropean communist countries, resulting in their integration into the global economy and anincrease in living standards. However, the first few years of the transition to a marketeconomy have been accompanied by a drastic drop in outputs, rising unemployment, highinflation and rising inequality. Reducing income inequalities is one of the most importanteconomic and political issues in Europe, as it consists of heterogeneous countriescharacterized by disparities in per capita income.Starting from relevant economic theories and the results of previously conducted empiricalresearch, this doctoral thesis analyzes the impact that international movement of productionfactors, in the form of international migration and foreign direct investment, has on incomeinequality among and within transition countries in the context of еuropean economicintegration. The main goal of the empirical research is to examine the impact of internationalmigration and foreign direct investment on the level of income inequality in and among thetransition countries that joined the European Union, new member states of EU (CEE-11) andthe Western Balkans, based on relevant theoretical-methodological and empirical analysis. Inaddition to examining the previously mentioned effect, the paper also analyzes the effect ofinternational movement of production factors on the income convergence of Europeantransition countries (CEE-11 and Western Balkans) to income achieved in the EU-15 group.The results of the regression panel model show that there is no long-term convergence ofincomes of European transition economies in the period from 1996 to 2020 and in the postcrisis period (2009-2020). On the other hand, in the pre-crisis period (1996-2008) it wasproven that there was catching up with the income of developed economies in the EU-15 andreducing development disparities between European transition economies on the one handand developed EU economies on the other. Also, based on the results, the positive effects offoreign direct investment on the income convergence were confirmed in the period 1997-2019and in the pre-crisis period (1997-2008), but not in the post-crisis period (2009-2019).International migration in two groups of CEE-11 + Western Balkans and CEE-11 also has apositive and statistically significant impact on income convergence, while a statisticallysignificant impact in the group of Western Balkan countries has not been proven. The resultsconfirm that international migration and foreign direct investment contribute to reducingincome inequalities.The originality and contribution of this doctoral dissertation is reflected in setting andempirically testing a complex and fairly broad problem, as well as generating usefulempirical knowledge that can serve economic policy makers to reduce income inequality andachieve faster income convergence to income of developed EU countries.

Jezik

srpski

Datum

2022

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 3.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 3.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/at/legalcode