Naslov (srp)

Социомедицински аспекти депресивности код старих у контексту савремених демографских и друштвено-економоских односа

Autor

Gajović, Gordana, 1975-, 2760551

Doprinosi

Radević, Svetlana, 1980-, 8248679
Radovanović, Snežana, 1971-, 13588583
Rančić, Nemanja, 1984-, 8552807
Janjić, Vladimir, 1971-, 13585767

Opis (eng)

Background: Depression is the most common mental disorder in the elderly with serious consequences for individuals, families and society as a whole. Depressive disorders in this population significantly impair quality of life, physical, cognitive and social functions of the diseased person, increase morbidity and disability, causing significant social and economic consequences, with females and persones of lower socioeconomic status affected in a greater extent. Depression is also an independent predictor of mortality and represents the leading cause of suicide in the elderly people. Aim: The study examines the prevalence of depression in the population of Serbia's elderly people, aged 65 and older, as well as the connectivity of demographic, socio-economic factors and health status characteristics, with the presence of depressive symptoms. Methods: The survey was conducted by the cross-sectional study type, using the mass interviewing of a random, representative, two phases stratified sample of the population of Serbia in 2013, which was implemented by the Ministry of Health of the Republic of Serbia. The target population consisted in a total of 3540 respondents aged 65 years and older. Results: The results suggest that there is a high prevalence of depression in the elderly. Based on the value of the PHQ-8 score, a total of 10% of Serbia's population, aged 65 and older, had a depressive episode, while 17.5% of them had mild depressive symptoms. Considered in a relation to the category of depression, most of the elderly population had moderate depression (5.8%), followed by moderately severe depression (2.6%), while the lowest percentage of subjects had a major depressive episode (1.6%). The prevalence of depression is continuously increasing with the age, so the prevalence is the highest in the age group of 85 years and older (23.0%) in females (12.7%), among people who have never been married or cohabiting (18, 6%), in rural areas (12.5%) among those with the lowest level of education (13.4%) and among the poorest (14.1%). All tested demographic and socio-economic variables proved to be significant predictors of the presence of depression in the elderly population. More likely to have depression are females (OR = 1.67), persons aged 85 or older (OR = 1.73), persons who are not married (OR = 2.023), those with the lowest level of education (OR = 2 , 41), those unable to work (OR = 4.2) and those who belong to the poorest population according to the index of well-being (OR = 1.61).

Opis (srp)

Uvod: Depresija je najčešći mentalni poremećaj kod osoba starije životne dobi sa ozbiljnim posledicama za pojedince, porodice i društvo u celini. Depresivni poremećaji u ovoj populaciji značajno narušavaju kvalitet života, fizičke, kognitivne i socijalne funkcije obolele osobe, povećavaju morbiditet i onesposobljenost, uzrokuju značajne socijalne i ekonomske posledice, pri čemu su u većoj meri pogođene osobe ženskog pola i nižeg socioekonomskog statusa. Depresija je takođe nezavisni prediktor mortaliteta i predstavlja vodeći uzrok samoubistava kod starih osoba. Cilj: Studija se bavi ispitivanjem učestalosti simptoma depresivnosti u populaciji stanovništva Srbije starosti 65 i više godina kao i ispitivanje povezanosti demografskih, socio-ekonomskih faktora i karakteristika zdravstvenog stanja sa prisustvom depresivnih simptoma. Materijal i metod: Istraživanje je urađeno po tipu studije preseka, masovnim anketiranjem slučajnog, reprezentativnog stratifikovanog dvoetapnog uzorka stanovništva Srbije 2013. godine, koje je realizovalo Ministarstva zdravlja Republike Srbije. Ciljnu populaciju je činilo ukupno 3540 ispitanika starosti 65 i više godina. Rezultati: Rezultati istraživanja ukazuju da postoji visoka prevalencija depresije kod starih. Na osnovu vrednosti PHQ-8 skora, ukupno 10% stanovništva Srbije starosti 65 i više godina je imalo depresivnu epizodu, dok je njih 17,5% imalo blage depresivne simptome. Posmatrano u odnosu na kategorije depresije, najveći broj starog stanovništva je imalo umerenu depresiju (5,8%), zatim sledi umereno teška depresija (2,6%), dok je najmanji procenat ispitanika imao tešku depresivnu epizodu (1,6%). Prevalencija depresije kontinuirano se povećava starošću, pa je prevalencija najveća u starosnoj grupi 85 i više godina (23,0%), kod osoba ženskog pola (12,7%), među osobama koje nikada nisu bile u braku ili vanbračnoj zajednici (18,6%), u vangradskim naseljima (12,5%), među osobama sa najnižim obrazovanjem (13,4%) i među najsiromašnijima (14,1%). Sve ispitivane demografske i socio-ekonomske varijable su se pokazale kao značajni prediktori prisustva depresije kod starijeg stanovništva. Veću verovatnoću da imaju depresiju imaju osobe ženskog pola (OR=1,67), osobe starosti 85 i više godina (OR=1,73), osobe koje nisu u braku (OR=2,023), sa najnižim nivoom obrazovanja (OR=2,41), nesposobne za rad (OR=4,2) i koje prema indeksu blagostanja pripadaju siromašnom sloju stanovništva (OR=1,61).

Jezik

srpski

Datum

2020

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY 2.0 AT - Creative Commons Autorstvo 2.0 Austria License.

CC BY 2.0 AT

http://creativecommons.org/licenses/by/2.0/at/